Girişimcilerin şirket kuruluşunda aklına takılan en önemli konu hangi tür şirketin seçileceğidir. Ülkemizde yatırımcıların en çok tercih ettiği iki tür şirket bulunur. Bunlar anonim şirket ve limited şirkettir. Anonim şirketin ve limited şirketin şirket kuruluş amacına göre çeşitli avantajları bulunur.
Şirket kuruluşunda şirket türünün doğru tercih edilmesi kurumsal ve ekonomik hedeflere ulaşma yolunda öne geçmenizi sağlar. Yanlış şirket tercihi ise hak kayıplarının doğmasına davetiye çıkarır. Şirket kuruluş süreçleri teknik bir süreç olması nedeniyle şirket avukatından destek almak sağlıklı olacaktır. Anonim şirket nedir sorusu ve şirket kuruluşu için detaylı rehber için yazımızı inceleyebilirsiniz.
Anonim Şirket Tanımı
Türk Ticaret Kanunu’na göre anonim şirket, pay sahiplerinin sorumluluklarının şirkete koydukları sermaye ile sınırlı olduğu, bir tür sermaye şirketidir. Türk Ticaret Kanunu’na göre şirket türleri şahıs ve sermaye şirketleri olarak ikiye ayrılır.
Anonim şirkette, şahıs şirketlerinden farklı olarak ortaklar şirketlerin borçlarından kendi mal varlıklarından sorumlu değildir. Anonim şirketlerinde ortaklar ve şirket arasında adeta bir perde vardır. Bu durum ortaklar için avantajlı bir durumdur.
Anonim Şirketin Özellikleri
Anonim şirketler, çeşitli avantajları ve belirgin özellikleri ile diğer şirket türlerinden ayrılır. Anonim şirketlerin temel özellikleri şöyledir:
- Sermaye Yapısı: Anonim şirketlerde sermaye paylara bölünür. Bu paylar, hisse senetleri ile temsil edilir ve bu sayede pay sahipleri arasında kolayca devredilebilir. Sermaye, şirketin finansal gücünü ve büyüme potansiyelini gösterir.
- Sınırlı Sorumluluk: Anonim şirketlerde pay sahiplerinin sorumluluğu, taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır. Yani, bir pay sahibi sadece şirkete koyduğu sermaye kadar sorumluluk taşır ve kişisel malvarlığı ile sorumlu tutulamaz.
- Tüzel Kişilik: Anonim şirketler kuruluş ile beraber tüzel kişilik kazanır. Yani bir kişi gibi kendi adına mal varlığı edinebilir, dava açabilir ve davalı olabilir.
- Vergi Yükümlülükleri: Anonim şirket, kurumlar vergisi mükellefidir. 2024 yılı için kurumlar vergisi oranı yıllık net kârın yüzde yirmi beşi tutarındadır.
- Hisse Senetlerinin Devri: Anonim şirketlerde hisse senetleri, kolayca devredilebilir. Bu, şirketin yatırımcı çekmesini kolaylaştırır ve pay sahiplerinin likidite ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlar.
A Ş açılımı
A.Ş., “Anonim Şirket” ifadesinin kısaltmasıdır ve bu kısaltma, ticaret unvanının sonunda kullanılır. Örneğin Ataylar Avukatlık Bürosu A.Ş. ifadesi anonim şirket anlamına gelir. Ticaret unvanı seçiminde A.Ş. kısaltma olarak kullanılabilir. Ancak unvan bir ad ve soyaddan oluşuyor ise A.Ş. kısaltması yerine “anonim şirket” açılımı kullanılmalıdır.
Anonim Şirketin Yapısı
Anonim şirketlerde iki zorunlu şirket organı bulunur. Bunlar yönetim kurulu ve genel kuruldur. Ayrıca isteğe bağlı olarak denetim kurulu organı da oluşturulabilir.
- Yönetim Kurulu: Yönetim kurulu, şirketin yönetimsel işleri ile temsil işlemlerini yürütür. Yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olması zorunlu değildir.
- Genel Kurul: Genel kurul pay sahiplerinden oluşur. Olağan genel kurulun yılda bir kez toplanması şarttır. Şirketin önemli kararları genel kurul tarafından alınır.
- Denetim Kurulu: Şirketin faaliyetlerini ve hesaplarını denetleyen organdır.
Anonim şirket nasıl kurulur? Adım Adım Rehber
Anonim şirket kuruluşu için öncelikle Ticaret Hukuku avukatına danışmanlık alınması önerilir. Şirket avukatı, girişimcinin taleplerini dinleyerek en uygun şirket türü konusunda önerilerde bulunur. Örneğin bazı girişimciler için limited şirket kurmak da avantajlı olabilir.
Girişimcinin anonim şirket türünde karar kılması durumunda öncelikle şirketin unvanı ve şirketin merkez adresinin belirlenmesi aşamasında geçilir. Aşama aşama şirket kuruluşu şöyledir:
1. Unvanın belirlenmesi: Ş irketin unvanı ticaret siciline tescil edilecek ve şirketin kimliği haline gelecek adıdır. Ünvan şirketi diğer şirketlerden ayırt etmeye yarar. Ünvan seçiminde şirketin faaliyet gösterdiği sektörün en az bir tanesinin şirket unvanında geçmesi zorunludur. Örneğin, “AAAA Turizm A.Ş” şirketi turizm alanında faaliyet gösteren şirket unvanıdır. Ünvan belirlenirken özgünlük kriterine dikkat edilmelidir. Marka tescili olan bir markayı ünvan olarak seçmek ileride çeşitli davalara maruz kalmaya neden olabilir.
Şirket avukatı, şirketin ünvanın marka tescil koruması yönünden ve ticaret sicili kayıtların özgünlük şartlarını sağlayıp sağlamadığını teyit eder. Buna göre unvanda ekleme ve çıkarma önerilerinde bulunur.
2. Merkez Adresin Belirlenmesi: Şirketin bir adresinin olması kuruluşta zorunlu bir unsurdur. Adresin e-ofis adresi olmasında bir sakınca bulunmamaktadır.
3. as sözleşmenin hazırlanması: Şirketin esas sözleşmesi, şirketin anayasasıdır. Şirket kuruluşundaki en önemli ve kritik süreçtir. Esas sözleşmede; şirketin faaliyet alanları, yönetim biçimi, yönetim kurulu ve genel kurulun toplanma biçimi gibi alanları güncel yasal düzenlemelere göre belirlenir. Esas sözleşme örneği metinleri ile şirket esas sözleşmesi belirlenmesi son derece sakıncalıdır. Her şirketin ihtiyaçları ve yönetim biçimi aynı değildir.
Esas sözleşme hazırlanması sürecini şirketler hukuku avukatı ile hazırlanması önemlidir. Şirket avukatı tarafından hazırlanan esas sözleşme sayesinde hak ve zaman kayıplarının önüne geçilir. Esas sözleşme konusunda daha fazla bilgi için Ataylar Avukatlık Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz.
4. Sermayenin belirlenmesi: Anonim şirketlerde sermayenin en az 250.000 TL olarak belirlenmesi gerekir. Kuruluşta ise bu sermayenin dörtte biri olan 62.500 TL’nin nakit olarak yatırılması gerekir. Bu sermaye daha sonra şirket işlemlerinde kullanılabilir.
5. Evrakların tamamlanması: Şirket kuruluşu için ana sözleşme, kurucular beyanı, sermaye taahhütnamesi, ticaret sicili başvuru form, vergi dairesi başvurusu evrakları tamamlanır.
6. Ticaret Sicili Süreci: Evrakların ve eksikliklerin tamamı tamamlandıktan sonra MERSİS üzerinden evraklar sisteme yüklenir. Daha sonra şirket merkez adresinin kayıtlı bulunduğu Ticaret Sicili Müdürlüğünden randevu alınır. Belgelerin tamamı ile Ticaret Sicili Müdürlüğüne evraklar teslim edilir. Ticaret Sicili Müdürlüğünün yoğunluğuna göre şirket ortalama 2-3 iş günü içinde ticaret sicili gazetesinde ilan edilir.
Şirket avukatı, şirket kuruluşu aşamasında ticaret sicili ile bağlantı kurarak sürecin aksamasını önler.
Anonim Şirketin Avantajları
Anonim şirketler, birçok avantajı ile girişimciler ve yatırımcılar için cazip bir seçenek oluşturur. Anonim şirketin sağladığı avantajlar şöyledir:
Sınırlı Sorumluluk
Pay sahiplerinin sorumluluğu, sadece taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır. Şirket iflas etse bile, pay sahiplerinin kişisel mal varlıkları bu borçlardan etkilenmez.
Sermaye Artırımı ve Finansman Kolaylığı
Hisse senetleri ihraç ederek kolayca sermaye artırabilirler. Bu durum, büyüme ve genişleme projelerini finanse etmeyi kolaylaştırır. Halka açılma imkanı da vardır.
Kurumsal Yapı ve Süreklilik
Kurumsal yapı sayesinde profesyonel yönetim ve operasyonel süreklilik sağlar. Yönetim kurulu stratejik kararlar alırken, genel kurul önemli kararları onaylar.
Halka Açılma İmkanı
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından belirlenen şartları yerine getirerek halka açılabilirler. Halka açılma, likiditeyi artırır ve geniş bir yatırımcı tabanına ulaşmayı sağlar.
Kolay Hisse Devri
Hisse senetleri kolayca devredilebilir, bu da yatırımcıların likidite ihtiyaçlarını karşılamalarını ve paylarını satabilmelerini kolaylaştırır.
Vergi Avantajları
Belirli vergi indirimleri ve teşviklerden yararlanabilirler. Kurumlar vergisi oranları, diğer işletme türlerine göre daha avantajlı olabilir.
Yönetim ve Denetim Kolaylığı
Yönetim kurulu, şirketin günlük faaliyetlerini yönetir. Bağımsız denetim mekanizmaları sayesinde mali durum ve operasyonlar düzenli olarak kontrol edilir.
Uluslararası Tanınırlık
Uluslararası alanda tanınan ve kabul edilen bir yapıdır. Bu nedenle yabancı yatırımcıların ilgisini çekebilir ve uluslararası iş birlikleri için uygundur.
Anonim şirket ve limited şirket farkı nedir?
Anonim ve limited şirketin farklarını bir talbo üzerinde açıklayalım:
Anonim ve Limited Şirketin Farkları | ||
Özellik | Anonim Şirket | Limited Şirket |
Kuruluş Amaçları | Büyük sermaye gerektiren ve halka açılma imkanı olan şirketler daha çok tercih eder. | Küçük ve orta ölçekli işletmeler daha çok tercih eder. |
Sermaye | Asgari 250.000 TL. | Asgari 50.000 TL. |
Pay Sahiplerinin Sorumluluğu | Pay sahiplerinin sorumluluğu, koydukları sermaye ile sınırlıdır. | Ortakların sorumluluğu, koydukları sermaye ile sınırlıdır. Anonim Şirketlerden farklı olarak vergi borçlarından ortaklar şahsi malvarlıkları ile sorumludur. |
Halka Açılma | Halka açılabilir ve hisse senetleri ihraç edilebilir. | Halka açılma imkanı yoktur. |
Hisse Devri | Hisse senetleri kolayca devredilebilir. | Hisse devri, diğer ortakların onayına tabidir. Hisse devri zor ve masraflıdır. |
Yönetim Kurulu | Yönetim kurulu zorunludur. | Yönetim kurulu zorunlu değildir; müdür veya müdürler kurulu ile yönetilir. |
Genel Kurul | Genel kurul zorunludur. | Genel kurul zorunludur. |
Ortak Sayısı | En az 1, en fazla sınır yok. | En az 1, en fazla 50 ortak. |
Vergilendirme | Kurumlar vergisi mükellefi. | Kurumlar vergisi mükellefi. |
Kar Dağıtımı | Kar payı hisse sahiplerine dağıtılır. | Kar payı ortaklara sermaye oranlarına göre dağıtılır. |
Denetim | Bağımsız denetim zorunluluğu vardır (büyük ölçekli şirketlerde). | Küçük ölçekli şirketlerde bağımsız denetim zorunluluğu yoktur. |
Yedek Akçe | Yedek akçe ayrılması zorunludur. | Yedek akçe ayrılması zorunludur. |
Kurumsallık | Daha kurumsal ve profesyonel yapıdadır. | Küçük ve orta ölçekli işletmeler için daha uygun bir yapıdadır. |
Şirket Avukatının Önemi
Anonim şirketlerde, hukuki süreçlerin doğru bir şekilde yönetilmesi, şirket avukatı tarafından sağlanır. Şirket avukatları, şirketlerin hukuki konularda danışmanlık almasını sağlar, haklarını korur ve olası hukuki sorunların önüne geçer. Kuruluş sürecinden itibaren, şirket avukatının rolü büyük önem taşır.
Şirket Avukatının Rolü
- Kuruluş Sürecinde Destek: Ana sözleşmenin hazırlanması ve tescil işlemlerinde hukuki danışmanlık sağlar.
- Hukuki Danışmanlık: Şirket faaliyetlerinde hukuki riskleri minimize eder.
- Dava ve Uyuşmazlık Yönetimi: Şirketin taraf olduğu davaları yönetir ve çözüm yolları sunar.
- Sözleşmelerin Hazırlanması ve İncelenmesi: Tüm sözleşmelerin hukuki geçerliliğini kontrol eder ve gerekli düzenlemeleri yapar.
Şirket avukatı ile daha fazla bilgi için şirket avukatı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Başarılı bir şekilde yönetilmesi ve hukuki güvenliğinin sağlanması için, şirket avukatı ile çalışmak büyük önem taşır.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Anonim şirket kaç kişi ile kurulur?
- Anonim şirket en az 1 kişi ile kurulur.
Anonim Şirket Nedir?
- Pay sahiplerinin sorumluluğunun koydukları sermaye ile sınırlı olduğu sermaye şirketi türüdür.
Anonim şirket kuruluş için hangi belgeler gereklidir?
- Ana sözleşme, kurucular beyanı, sermaye taahhütnamesi, ticaret sicili başvuru formu ve vergi dairesi başvurusu gibi belgeler gereklidir.
Vergi Avantajları Nelerdir?
- Belirli vergi indirimleri ve teşviklerden yararlanabilir.
Yönetim Kurulu Nasıl Seçilir?
- Genel kurul tarafından seçilir ve görev süresi ana sözleşmede belirtilir.
Sermaye Nasıl Belirlenir?
- Sermaye, ana sözleşmede belirtilen miktarda taahhüt edilir ve paylar halinde bölünür.
Anonim şirket Kuruluş Maliyeti Ne Kadar?
- Anonim şirket kuruluş maliyeti ortalama 10.000-15.000 TL arasındadır. Noter masrafları, ticaret sicili tescil ücretleri ve diğer yasal harçları içerir. Ortalama maliyet, sermayeye ve kuruluş sürecine bağlı olarak masraf değişebilmektedir.