Bayilik sözleşmesi, bir işletmenin belirli bir ürün veya marka için dağıtım hakkını bir bayi veya distribütöre verdiği anlaşmalardır. Bayilik sözleşmesi ile dağıtım hakkını veren firma çeşitli maliyetlerden tasarruf sağlayarak daha çok büyüme hedeflerine yaklaşır. Bu sözleşme, bayinin haklarını ve yükümlülüklerini, sağlayıcının beklentilerini ve her iki tarafın anlaşmadan doğan diğer sorumluluklarını belirler.
Yazımızda bayilik sözleşmesi hakkında detaylı bilgiler verilerek “bayilik sözleşmesi örneği” ve sözleşme sürecinde dikkat edilmesi gerekenlere değinilecektir. Bayilik anlaşması hazırlarken dikkat edilmesi gereken pek çok detay bulunması nedeniyle bir ticaret hukuku avukatı’ndan destek almanızı öneririz.
Bayilik Sözleşmesi Nedir?
İşletmelerin ürünlerini geniş kitlelere ulaştırılması için yeni şubeler açması gerekir. Yeni şube açmak personel, kira ve sorumluluk açısından külfetlidir. İşletmeler, geniş kitlelere ürünlerini ulaştırmak için şube açmak yerine bayilik vermeyi tercih edebilir.
Bayilik sözleşmesi, bir işletmenin belirli ürün veya hizmetlerin satışını yapma hakkını bir işletmeye verdiği bir anlaşmadır. Bu sözleşmelerde iki taraf bulunur. Birisi bayi birisi sağlayıcıdır. Sağlayıcı, ürün veya hizmet satışının kaynağıdır. Bayi ise sağlayıcının ürünlerini satan taraftır. Bayilik sözleşmesinin bir diğer adı distribütör sözleşmesidir.
- Sağlayıcı: Sağlayıcı bayilik sözleşmesinde ürünleri bayiye tedarik eden taraftır. Bayi ile arasındaki ilişki ürün tedariği ve o bölgede başka satıcı olmamasını sağlamak üzerinedir. Örneğin Etimesgut/Ankara için bayilik verilmesi durumunda sağlayacı bu bölgede başka bir kişiye bayilik vermemesi gerekir. Bayilik sınırları tarafların anlaşmasına göre şehir, ilçe, mahalle veya sokak olarak sınırlandırılabilir.
- Bayi: Sağlayıcının temsilcisi değildir. Ürünleri kendi adına satar. Sağlayıcı’dan ise ürünlerri toplu şekilde satın alır. Sağlayıcının marka ve tanınırlığından yararlanır.
Bayilik sözleşmesi ile bayi ve sağlayıcı arasında bir iş birliği sağlanır. İş birliği kapsamında bayi belirli bir bölgede yalnızca kendisi sağlayıcıya ait ürünleri satmayı üstlenir.
Bayilik Sözleşmesi Örneği
Bayilik sözleşmesi rekabet yasağı, tarafların hak ve yükümlülükleri gibi detayların titiz bir şekilde düzenlenmesi gereken sözleşmelerdir. Örnek bayilik sözleşmesi ile bayilik vermek veya almak ileride hak kayıplarına davetiye çıkarabilir. Aşağıda örnek ve taslak bayilik sözleşmesi bulunmaktadır. Daha detaylı bilgi için bir avukata danışmanızı öneririz.
BAYİLİK SÖZLEŞMESİ
Madde 1. Taraflar
Üretici Şirket: [Şirket Adı ve Adresi]
Bayi: [Bayi Adı ve Adresi]
Madde 2. Sözleşmenin Konusu
Bu sözleşme, Üretici Şirket’in [ürün/ürünler] ürünlerinin Bayi tarafından satışının yapılmasını düzenlemek ve bayinin Üretici Şirket’in belirlediği şartlar çerçevesinde sözleşmeye konu ürünleri Madde 4 ile kendisine tanınan bölge içerisinde tek satıcı olarak satışı ve pazarlanmasına ilişkin hak ve yükümlülükleri belirler.
Madde 3. Bayi Hak ve Yükümlülükleri
Satış Hedefleri: Bayi, Üretici Şirket tarafından belirlenen yıllık satış hedeflerine ulaşmayı taahhüt eder.
Pazarlama ve Reklam: Bayi, Üretici Şirket’in onayıyla ve belirlediği kurallar çerçevesinde pazarlama ve reklam faaliyetlerinde bulunur.
Ürün Stoğu: Bayi, Üretici Şirket’ten alınan ürünlerin stoğunu güncel tutmakla yükümlüdür.
Raporlama: Bayi, satış ve stok durumu hakkında aylık raporları Üretici Şirket’e sunar.
Bayi hak ve yükümlülüklerinin detaylı ve teknik bir şekilde hazırlanması gerekir. Bu madde ileride yaşanabilecek uyuşmazlıklar için önemlidir. Bu sebeple bir avukata danışmanızı öneririz.
Madde 4. Üretici Şirket Hak ve Yükümlülükleri
Ürün Tedariki: Üretici Şirket, Bayi’nin sipariş ettiği ürünleri zamanında ve istenen miktarda teslim etmeyi taahhüt eder.
Reklam ve Promosyon Desteği: Üretici Şirket, bayinin satışını artırmak amacıyla reklam ve promosyon malzemeleri sağlar.
Eğitim ve Destek: Üretici Şirket, Bayi çalışanlarına ürünler ve satış teknikleri konusunda eğitim ve destek verir.
Üretici şirketin hak ve yükümlülükleri her şirketin ihtiyaçlarına göre özel olarak bir avukat eşliğinde düzenlenmelidir.
Madde 5. Bayilik Verilen Bölgeler
Bayilik verilen bölgeler tartışmaya sebebiyet vermeyecek şekilde düzenlenmelidir.
Madde 6. Sözleşme Süresi ve Fesih
Bu sözleşme, taraflarca imzalandığı tarihten itibaren bir (1) yıl süreyle geçerlidir. Taraflardan birinin sözleşmeyi feshetmek istemesi durumunda, sözleşme bitiminden en az üç (3) ay önce yazılı olarak diğer tarafa bildirimde bulunması gerekir.
Sözleşme süresi tarafların tercihine göre değiştirilmelidir.
Madde 7. Rekabet Yasağı
Rekabet yasağı hem bayi hem de sağlayıcıyı koruyan bir maddedir. Örneğin Sağlayıcı ile rakip ürünlerin bayi tarafından yasaklanması rekabet yasağı ile söz konusu olur. Rekabet yasağının tarafların talebine göre düzenlenmesi gerekir.
Madde 8. Cezai Şart
Cezai şart her sözleşmenin olmaz ise olmazıdır. Tarafların sözleşmeye uygun hareket etmesini sağlar. İfaya eklenen cezai şart ve dönme koşulu ile cezai şart bayilik sözleşmelerine uygun olabilir. Cezai şartın taraflarca düzenlenmesi teknik bir konu olması nedeni ile önerilmez. Bu sebeple cezai şarta ilişkin detaylar için bir avukattan danışmanlık almanızı öneririz.
Madde 9. Çeşitli Hükümler
- Gizlilik: Taraflar, işbu sözleşme kapsamında edindikleri bilgilerin gizliliğini korumayı taahhüt eder.
- Sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanacaktır.
- Uyuşmazlık Çözümü: Sözleşmeden kaynaklanabilecek herhangi bir uyuşmazlık durumunda, taraflar öncelikle dostane çözüm yollarını arayacak, başarısız olması durumunda [Şehir] Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkili olacaktır.
İmza:
- Üretici Şirket Yetkilisi İsim: İmza: Tarih:
- Bayi Yetkilisi İsim: İmza: Tarih:”
Bayilik Sözleşmesi Hazırlama Rehberi
Bayilik sözleşmesi hazırlarken dikkat edilmesi gereken bazı temel unsurlar vardır. Öncelikle, tarafların bilgileri, sözleşmenin konusu, süresi ve yenileme şartları açıkça belirtilmelidir. Bayilik sözleşmesinde yer alması gereken diğer önemli unsurlar arasında hak ve yükümlülükler, fiyatlandırma ve ödeme koşulları, reklam ve pazarlama, garanti ve iade şartları ile fesih koşulları yer alır.
İyi hazırlanmış bir bayilik sözleşmesi, taraflar arasında olası anlaşmazlıkların önüne geçer ve her iki tarafın da haklarını korur. Sözleşme hazırlama sürecinde, her iki tarafın da beklentileri ve yükümlülükleri ayrıntılı bir şekilde belirtilmelidir. Bu sebeple bayilik sözleşmesi süreçlerinden bir avukattan destek almak sürecin hak kaybı olmadan tamamlanması için faydalı olabilir.
Bayilik Sözleşmesi Şekil Şartı
Bayilik sözleşmesi için kanunda belirli bir şekil şartı öngörülmemiştir. Ancak ispat kolaylığı açısından sözleşmenin yazılı hazırlanması önerilir. Tarafların isimleri, adresleri, sözleşmenin konusu ve süresi gibi temel bilgilerin yer alması gerekir. Ayrıca, tarafların imzaları ve sözleşmenin tarihi de belirtilmelidir.
Bayilik Sözleşmesi Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bayilik sözleşmesi hazırlarken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Tarafların hak ve yükümlülükleri, ödeme koşulları, garanti ve iade şartları açıkça belirtilmelidir. Ayrıca, fesih koşullarının net olarak belirtilmesi, olası anlaşmazlıkları önler. İyi hazırlanmış bir bayilik sözleşmesi, taraflar arasında uzun süreli ve sağlıklı bir iş ilişkisi kurulmasını sağlar. Bayilik sözleşmesinde dikkat edilmesi gerekenler arasında, sözleşmenin tüm detaylarının açık ve anlaşılır bir şekilde yazılması, tarafların hak ve sorumluluklarının net olarak belirtilmesi ve olası ihtilaf durumlarının çözüm yollarının belirtilmesi yer alır.
Ticaret hukuku avukatının rolü bu noktada oldukça kritiktir. Bir ticaret hukuku avukatı, bayilik sözleşmesinin hazırlanmasında, hukuki şartların ve gerekliliklerin tam olarak yerine getirilmesini sağlar. Ayrıca, avukatlar, sözleşmenin taraflar arasında adil ve dengeli olmasına dikkat ederek, olası anlaşmazlıkların önüne geçilmesine yardımcı olur. Ticaret hukuku avukatı, sözleşme hazırlanırken ve sonrasında taraflara hukuki danışmanlık sağlayarak, sözleşmenin her iki tarafın da haklarını koruyacak şekilde düzenlenmesini sağlar.
Distribütörlük Sözleşmesi Örneği
Distribütörlük sözleşmesi, bir üretici veya sağlayıcının ürünlerini belirli bir bölgedeki distribütöre verme hakkını verdiği anlaşmadır. Bu bakıma bayilik sözleşmesi ile Distribütörlük Sözleşmesi aynı anlama gelir. Distribütörlük Sözleşmesi Örneği için makalemizde yer alan “Bayilik Sözleşmesi Örneği” başlığını inceleyebilirsiniz.
Tek Yetkili Satıcı Sözleşmesi Örneği
Tek yetkili satıcı sözleşmesi, belirli bir bölgedeki tek satıcıya ürünlerin satış hakkını veren bir anlaşmadır. Tek yetkili satıcı sözleşmesi örneği, bayilik ve distribütörlük sözleşmelerine benzer şekilde hazırlanır ve satıcının hak ve yükümlülüklerini belirler. Bu tür sözleşmeler, satıcının belirli bir bölgede münhasır haklar elde etmesini sağlar ve bu haklar doğrultusunda satıcının sorumluluklarını ve sağlayıcının beklentilerini belirler.
Tek yetkili satıcı sözleşmesinde, satıcının belirli bir bölge veya müşteri segmenti içinde münhasır satış haklarına sahip olması, satıcının satış hedeflerine ulaşma yükümlülüğü ve sağlayıcının ürün tedarik ve destek koşulları gibi unsurlar yer alır. Bu sözleşme, taraflar arasında adil ve dengeli bir iş ilişkisi kurulmasını sağlar.Tek Yetkili Satıcı Sözleşmesi için makalemizde yer alan “Bayilik Sözleşmesi Örneği” başlığını inceleyebilirsiniz.
Bayilik Sözleşmesi Fesih Koşulları
Bayilik sözleşmesinin hangi şartlarda ve nasıl feshedilebileceği açıkça belirtilmelidir. Fesih koşulları, taraflardan birinin sözleşmeye aykırı davranması durumunda devreye girer. Sözleşmenin sona ermesine sebep olan durumlar ve fesih prosedürleri ayrıntılı olarak açıklanmalıdır. Bayilik sözleşmesinde fesih şartları, tarafların haklarını ve yükümlülüklerini koruma altına alır ve olası anlaşmazlık durumlarında hukuki çerçeve sağlar. Fesih koşullarının net olarak belirtilmesi, taraflar arasında olası anlaşmazlıkların önüne geçer ve her iki tarafın da haklarını korur.
Bayilik sözleşmesinde fesih koşulları arasında, taraflardan birinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi, ödeme koşullarının ihlali, ürün kalitesi ile ilgili sorunlar, ticari faaliyetlerin durdurulması gibi sebepler yer alabilir. Fesih prosedürleri, fesih bildirimlerinin nasıl yapılacağı, fesih sürecinde tarafların hak ve yükümlülükleri gibi detayları içermelidir.
Bayilik Sözleşmesi ve Hukuki Danışmanlık
Bayilik sözleşmesi hazırlarken hukuki danışmanlık almak, sözleşmenin her iki tarafın da haklarını koruyacak şekilde hazırlanmasını sağlar. Hukuki danışmanlık, taraflar arasında olası anlaşmazlıkları en aza indirir ve sözleşmenin geçerliliğini sağlar. Hukuki danışmanlık, bayilik sözleşmesi oluşturma adımları sırasında taraflara rehberlik eder ve her iki tarafın da çıkarlarını koruma altına alır. Bayilik sözleşmesi hukuki danışmanlık hizmeti, sözleşmenin taraflarının haklarını ve yükümlülüklerini açıkça belirler ve sözleşmenin her iki taraf için de adil ve dengeli olmasını sağlar.
Ticaret hukuku avukatının önemi bu noktada öne çıkar. Ticaret hukuku avukatı, bayilik sözleşmesinin hazırlanmasında, hukuki şartların ve gerekliliklerin tam olarak yerine getirilmesini sağlar. Ayrıca, avukatlar, sözleşmenin taraflar arasında adil ve dengeli olmasına dikkat ederek, olası anlaşmazlıkların önüne geçilmesine yardımcı olur. Ticaret hukuku avukatı, sözleşme hazırlanırken ve sonrasında taraflara hukuki danışmanlık sağlayarak, sözleşmenin her iki tarafın da haklarını koruyacak şekilde düzenlenmesini sağlar.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Bayilik sözleşmesi neden önemlidir?
Bayilik sözleşmesi, tarafların haklarını ve sorumluluklarını açıkça belirler ve olası anlaşmazlıkları önler. İyi hazırlanmış bir bayilik sözleşmesi, taraflar arasında uzun süreli ve sağlıklı bir iş ilişkisi kurulmasını sağlar. Bayilik sözleşmesi, ticari faaliyetlerin düzenlenmesi, tarafların yükümlülüklerinin belirlenmesi ve olası ihtilaf durumlarının önlenmesi açısından büyük önem taşır.
Bayilik sözleşmesi yazılı olmak zorunda mi?
Bayilik sözleşmesi yazılı olmak zorunda değildir. Ancak ispat kolaylığı açısından yazılı hazırlanması önerilir.
Distribütörlük sözleşmesi ne demek?
Distribütörlük sözleşmesi, bayilik sözleşmesi anlamına gelir. Bu sözleşmede sağlayıcı belirli ürünün veya hizmetinin Distribütör tarafından satılmasına ilişkin hak ve yükümlülükler düzenlenir.
Bayilik sözleşmesi kaç yıl geçerli?
Bayilik sözleşmesi sözleşmede belirtilen süre boyunca geçerlidir.
Bayi franchise farkı nedir?
Bayilik sözleşmesi, bayi ile ana şirket arasında daha bağımsız bir ilişki sunar ve bayi kendi iş stratejilerini belirleyebilir. Farklı olarak franchising sözleşmesinde franchise alan sağlayıcıya daha fazla bağımlıdır. Franchise alan, franchise verenin iş modeline ve standartlarına sıkı sıkıya bağlı kalmak zorundadır.
Bayilikte bayi, ana şirketten ürün alır ve kendi adına satar; franchisingde ise franchise alan, franchise verenin markası ve iş modeli altında faaliyet gösterir.
Franchise hakkında daha detaylı bilgi için “Franchising Sözleşmesi” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Bayilik sözleşmesi nasıl feshedilir?
Bayilik sözleşmesi sözleşmede belirtilen fesih ve Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre feshedilir. Fesih konusunda bir avukattan destek almak hak kaybına uğramamak adına önemlidir.