Boşanma davası, eşlerin yerleşim yerindeki aile mahkemesinde açılır. Ancak boşanma davasının açılacağı yer konusunda bazı durumlarda farklılıklar olabilir. Eşlerin boşanma davası öncesinde başka bir şehre taşınması durumunda boşanma davasının nerede açılacağı sorusu daha da önem kazanır.
Yazımızda “boşanma davası nerede açılır?” sorusuna ayrıntıları ile yanıt verilecektir.
Boşanma Davası
Boşanma davası, eşlerin evlilik birliğini sona erdirme iradelerini içeren davalardır. Boşanma davasında; evlilik birliği, velayet, nafaka gibi konular hakkında karar verilir. Boşanma davasının açılması aşamasında stratejik hareket etmek önemlidir. Bazı durumlarda boşanma davasını ilk açan tarafın yetkili mahkeme konusunda avantajları olabilir.
Boşanma Davasında Yetkili Mahkeme
Boşanma davasında, yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri ya da davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları Aile Mahkemesidir. Örneğin yerleşim yeri Çankaya/ Ankara olan eşlerin bir yıldır Sincan/ Ankara’da oturması durumunda boşanma davasını Ankara Aile ve Ankara Batı Aile mahkemelerinde açmasında bir sakınca yoktur.
Boşanma davalarındaki yetki kesin yetki değildir. Yani eşlerin bu konuda iki farklı seçim hakkı bulunur. Bunlardan birincisi yerleşim yeridir. İkincisi ise yerleşim yeri olmamak ile birlikte son altı aydır birlikte oturulan yerdir.
Boşanma Davasında Yerleşim Yeri Nasıl Belirlenir?
Yerleşim yeri, bir kişinin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir (TMK m. 19/1). Yerleşim yeri adreslerinin oluşturulmasında kişilerin yazılı beyanları esas alınır ve adres beyan formundaki bildirimler aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir. Yani yerleşim yeri kişinin ikametgah adresi olarak kabul edilir.
Ancak yerleşim yerinin farklı olduğunun ispat edilmesi şartıyla farklı yer yerleşim yeri olarak kabul edilebilir. Peki bu ne demektir?
Eşler, ikametgah adresinden farklı yerde boşanma davası açmak istiyor ise yerleşim yerlerini ispat etmeleri gerekir. Yerleşim yeri; su, elektrik ve doğalgaz aboneliği, SGK işyeri kaydı, tanık gibi deliller ile ispat edilebilir.
Ancak yetki durumu mahkemenin kendiliğinden incelediği bir konu değildir. Davalı eşin, yetki itirazında bulunması durumunda yetkili mahkeme incelemesi yapılır.
Farklı Şehirlerde Boşanma Davası
Eşlerin boşanma sürecinde farklı şehirlerde yaşamaya başlaması sık karşılaşılan bir durumdur. Eşlerin farklı şehirlerde yaşaması çeşitli sebeplerden kaynaklanır. Farklı şehirde boşanma davası, sebepleri şöyledir:
- Eşlerin iş durumlarından dolayı farklı şehirlerde yaşaması,
- Şiddet gören kadının aile evine dönmesi,
- Çeşitli sebeplerle boşanma öncesinde eşlerin farklı şehirlerde olması,
Eşlerden kadın olan eşin şiddet görmesinden dolayı şehri terk ettiği durumlar sıkça karşı karşıya kalınan durumlardır. Kadının şiddet görmesinden dolayı şehri terk ederek baba evine dönmesi durumunda yerleşim yeri baba evinin bulunduğu yer mahkemesi kabul edilebilir.
Ancak bu durumda kadının baba evine yerleştiği tanık veya farklı tür deliller ile kanıtlanmalıdır.
Eşlerin boşanma sürecinde farklı şehirlerde olması boşanma davası yerleşim yerinde açılabilir. Yukarıda açıklandığı üzere yerleşim yeri normalde ikametgah adresidir. Ancak eşler, yerleşim yerinin farklı olduğunu tanık, sosyal ekonomik durum araştırması gibi deliller ile ispat edebilir.
Boşanma davasında karşı dava yetkili mahkeme
Boşanma davasında karşı davada yetkili mahkeme, ilk davanın açıldığı yer mahkemesidir. Aynı karşı dava süresi bittikten sonra açılacak boşanma davaları da ilk açılan davadaki yerleşim yeri mahkemesidir.
Farklı Şehirlerde Olan Eşlerde İlk Davayı Açan Avantajı
Eşlerin boşanma konusundaki tutumları net ise ilk boşanma davasını açmak farklı şehirlerde olan eşlerde ilk davayı açan avantajı sağlar. Şöyle ki yerleşim yeri farklı olan eşlerden hangisi önce dava açar ise dava o mahkemede görülür. Bu durum yargılama masrafları ve yargı yeri uzaklığı konusunda daha çok ön plana çıkar.
Bu durumda boşanma davasının açıldığı yerden farklı yerde yaşayan eş, yargılama için yol giderleri, yargı yeri uzaklığı gibi konularda dezavantajlı konuma düşer.
SIKÇA SORULAN SORULAR
- Boşanmak için ilk önce ne yapılır?
Boşanmak için öncelikle bir boşanma avukatı ile çalışılması önerilir. Boşanma süreçleri karmaşık ve teknik süreçlerdir. Bu sebepler doğru strateji için boşanma avukatından destek almanızı öneririz.
- Param yok nasıl bosanma davası açabilirim?
Devlet ekonomik gücü kötü olan kişilere avukat yardımı ve yargılama giderleri konusunda destek sağlar. Ancak bunun bazı şartları bulunur. Detaylı bilgi için “Boşanma İçin Devlet Avukat Veriyor Mu?” yazımızı inceleyebilirsiniz.
Farklı Şehirlerde Boşanma Davası Yargıtay Kararı
- Şiddet gören kadın, aile evine dönmesi sonucunda aile evinin bulunduğu yer mahkemesi davasında boşanma davası açabilir.
Yargıtay 2HD., 18.05.2011, 7586/8723
“Tarafların son altı aydan beri birlikte oturdukları yerin Karşıyaka olduğu konusunda bir tartışma olmamakla birlikte, davacı kadının müşterek konuttan şiddet görerek ayrılıp, sürekli kalma niyetiyle baba evine döndüğü, yerleşim yerinin Konya olduğunun kabulü gerektiği, bu nedenle davacının yetkili mahkeme olarak Konya’yı tercih ettiği anlaşılmakla, davalının yetki itirazının reddi ile işin esasının incelenmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde hüküm tesis doğru olmamıştır”
- Kadın sığınma evine yerleşen eş, boşanma davasını sığınma evinin bulunduğu yer mahkemesinde açabilir.
Yargıtay 2019/6501 E., 2019/11415 K. ve 13.11.2019 T.
“Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir (TMK m. 168). Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında, davacı kadının Gaziantep Kadın Sığınma evinde iken 25.10.2017 tarihinde boşanma davası açtığı, davacı kadının içinde bulunduğu bu koşullara göre, davanın açıldığı tarih itibariyle davacı kadının yerleşim yerinin Gaziantep ve yetkili mahkemenin de Gaziantep Aile Mahkemesi olduğunun kabulünün gerektiği, bu sebeple davanın Gaziantep’te açılmasında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla, mahkemenin davanın esasına girerek karar vermesi gerekirken, yazılı şekilde yetkisizlik kararı vermesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.”