Şikayetvar gibi sitelerde müşteriler tarafından markalar hakkında haksız rekabete varabilecek şekilde yorumlar yapılabilmektedir. Şikayet sitelerine ücretli şekilde üye olan firmaların daha ayrıcalıklı koruma yollarına sahip olduğu bilinen bir gerçektir. Bir şikayet platformu tarafından yapılan ve sitesinde yayımlanan araştırmaya göre söz konusu şikayetleri okuyan müşterilerin %45’inin ürünü almaktan vazgeçtiği, dolayısıyla potansiyel tüketiciler üzerinde olumsuz etkide bulunduğu belirtmiştir. Şikayetvar şikayet kaldırma için çeşitli hukuki yöntemler bulunmaktadır. Şikayet sitesindeki hukuka aykırı içeriklerin kaldırılması için erişim engeli, reklam kuruluna şikayet, haksız rekabetten meni yollarına başvurulabilir. Bu yöntemlerin en etkin ve uygununu seçmek için bir avukattan destek alınması faydalı olacaktır. Bugünkü yazımızda şikayetvar şikayet kaldırma, şikayetvar erişim engeli, şikayetvar reklam kuruluna şikayet gibi konulara değineceğiz.
Şikayetvar Haksız Şikayet Nasıl Kaldırılır?
Şikayetvar haksız şikayet kaldırmanın birden fazla yolu bulunmaktadır. Şikayet eden kişilere ihtarname göndermek tecrübelerimize göre en etkili ve hızlı çözümdür. Unutulmamalıdır ki en iyi zafer, savaşa gerek kalmadan kazanılandır. Sorunu iyi ele alan ve yaptırımları iyi vurgulayan bir ihtarname şikayet eden müşteriler için caydırıcı olacaktır. Bu yüzden müşterilere ihtarname gönderirken bir avukattan destek alınması faydalı olacaktır.
İhtarname sonucunda müşterilerin tamamının şikayetini kaldırması da beklenmemelidir. Müşterilerin önemli bir çoğunluğu ihtarname sonucunda şikayetini kaldırsa da bazı müşterilere ulaşmak mümkün olmayabilir. Bu müşterilere karşı ise içeriğin şikayetvara bildirim ve dava açma yolu ile kaldırılması talep edilebilir.
Şikayetvar’dan Şikayet Nasıl Silinir
Şikayetvar’dan Şikayet Nasıl Silinir?
Şikayetvar üzerinden haksız veya hukuka aykırı bir şikayetin silinmesi için izlenecek birkaç yöntem bulunmaktadır. Öncelikle, şikayet içeriği şikayet eden kişiyle çözülmeye çalışılabilir. Bu adımda, şikayet eden kişiye bir ihtarname gönderilmesi sıklıkla etkili bir çözüm sunar. İhtarnamenin içeriği hukuki dayanaklarla desteklenmeli ve haksız şikayetin markaya veya kişiye vereceği zararlar vurgulanmalıdır.
İhtarnamenin ardından şikayet kaldırılmazsa, 5651 sayılı Kanun kapsamında Şikayetvar’a hukuka aykırı içerik bildirimi yapılabilir. İçerik, kişilik haklarına saldırı, özel hayatın gizliliği veya haksız rekabet içeriyorsa, bu gerekçelerle bildirimde bulunarak içeriğin kaldırılması talep edilebilir. Bildirim, avukat aracılığıyla KEP (Kayıtlı Elektronik Posta) üzerinden yapılırsa daha hızlı sonuç alınabilir. Ayrıca, sulh ceza hakimliğinden erişim engeli kararı talep etmek de mümkün bir hukuki yoldur. Şikayetvar sitesinin bu taleplere 24 saat içinde yanıt vermesi gerekmektedir.
Şikayetvar Haksız Şikayet
Şikayetvar’da yapılan bazı şikayetler, gerçeği yansıtmadığı için haksız rekabet ve kişilik haklarının ihlali kapsamında değerlendirilebilir. Özellikle, bir ürün ya da hizmet hakkında yanlış bilgi veren veya karalayıcı ifadeler içeren şikayetler, markanın ticari itibarına zarar verebilir. Örneğin, bir marka hakkında “bu firma dolandırıcı” gibi iddiaların yer alması, Türk Ticaret Kanunu’nun 55. ve 62. maddeleri gereğince haksız rekabet suçunu oluşturur.
Bu tür haksız şikayetlerle karşılaşıldığında, ilgili içeriğin kaldırılması için hem Reklam Kurulu’na başvuru yapılabilir hem de Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulabilir. Bunun yanında, marka avukatları aracılığıyla Ticaret Mahkemesi’nde haksız rekabetin önlenmesi için dava açılabilir. Bu tür davalar, markanın itibarını koruma altına almak adına önemli bir hukuki yoldur.
İçeriğin Şikayetvar Sitesine Bildirimi
5651 sayılı İnternet Yasası’nda haksız ve hukuka aykırı içeriklerin internet ortamından kaldırılması düzenlenmiştir. Kanun’a göre bir içeriğin Kişilik Haklarına saldırı içermesi, özel hayatın gizliliğine saldırı içermesi, içeriğin suç olması, telif haklarını ihlal etmesi, şikayetin uzun zaman önce yapılması, şikayetin marka veya şirketi kötüleme amacı taşıması hallerinde şikayetin kaldırılması gerekmektedir.
Örnekler ile açıklamak gerekirse; bir marka hakkında alınmamış bir ürün ile ilgili ürün hakkında gerçeğe aykırı Şikayetvar sitesinde içerik paylaşılması, haksız rekabet suçu olup bu durumda şikayetin kaldırılması gerekir. Bir marka hakkında “bunlar dolandırıcı, sahtekar” gibi ifadelerin suç olması nedeniyle kaldırılması gerekir.
Ayrıca Türk Ceza Kanunu’na göre ticari sırların açıklanması suçtur. Bir şirketin ticari sır niteliğindeki bilgilerin açıklanmasını içeren şikayet olup bir şirketin açıkça ticari sırlarını açıklamaya yönelik Şikayetvar sitesindeki şikayetlerin kaldırılması gerekecektir.
Bunun gibi konusu suç olan örnekleri çoğaltmak mümkündür. Ancak her durumun ayrı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
İçeriğin Şikayetvar Sitesinde Bildirimi Neden Önemlidir?
Şikayet sitesinin hukuka aykırı içeriklerden sorumluluğun doğabilmesi için öncelikle hukuka aykırı içeriğin “Şikayetvar”’a bildirilmesi gereklidir.
Şikayetvara bildirim çeşitli yollardan yapılabilmektedir. Kanun’da bildirimin sitede yer alan iletişim araçları ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler üzerinden elektronik posta veya diğer iletişim araçları ile bildirim yapılabileceği düzenlenmiştir. Avukat aracılığıyla KEP sisteminden yapılan bildirimlere “Şikayetvar” hızlı şekilde geri dönüş gerçekleştirmektedir. Ancak şikayetvar sitesinin talebi reddetmesi ihtimali ileride ispat yükü yönünden sıkıntı yaşanmaması için bildirimin yazılı olarak yapılması önerilmektedir.
Bildirimin hangi yollar ile yapılırsa yapılsın ileride açılabilecek davalarda kullanılmak üzere muhafaza edilmesi önemlidir.
Şikayetvar sitesine bildirim yapılırken hukuka aykırı içeriğin hangi sebeplerle kaldırılmasının istendiğinin gerekçeli şekilde açıklanması faydalı olacaktır. Örneğin, bir kişinin almadığı bir ürünle ilgili olarak şikayette bulunması durumunda tüketicinin ürünü satın alınmamasına rağmen gerçeğe aykırı beyanda bulunması gerekçesi ile bildirimde bulunabilir.
Şikayetvar gibi şikayet sitelerden şikayet sildirmenin avukat aracılığıyla takip edilmesi etkin sonuç alınması açısından önemlidir.
Şikayetvar’a Şikayet Yazmak Suç mu?
Şikayetvar gibi platformlara şikayet yazmak, genel olarak ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmektedir. Ancak, şikayetin içeriği kişilik haklarına saldırı, iftira, hakaret veya haksız rekabet niteliğinde ise bu durum Türk Ceza Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu kapsamında suç teşkil edebilir.
Örneğin, bir kişi veya marka hakkında asılsız iddialar, hakaret içeren ifadeler veya ticari itibarını zedelemeye yönelik paylaşımlar yapılması, hukuka aykırıdır. Bu tür şikayetler sonucunda, şikayet edilen taraf Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunabilir ve şikayet yazan kişiye karşı tazminat davası açılabilir. Özellikle, “dolandırıcı”, “sahtekar” gibi suçlayıcı ifadeler kullanılması durumunda iftira suçu işlenmiş olur.
Şikayet yazarken, eleştirilerin yapıcı ve doğru bilgiler içermesi önemlidir. Aksi takdirde, şikayet yazmak yasal sonuçlar doğurabilir.
Şikayetvar’ın ne kadar süre içinde cevap vermesi gerekir?
İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerin talepleri, içerik ve/veya yer sağlayıcısı tarafından en geç yirmi dört saat içinde cevaplandırılır.
Şikayetvarın şikayetleri kaldırmaması halinde izlenecek yöntemler nedir?
Şikayetvarın şikayetleri kaldırmaması durumunda, çeşitli hukuki yöntemler bulunmaktadır. Reklam Kuruluna başvuru, Sulh Ceza Hakimliğinden erişim engeli talebi, Ticaret Mahkemesinde haksız rekabetin önlenmesi davası açılması bunlardan bazılarıdır. Bu hukuki yollardan en mantıklı ve makul olanı somut duruma göre değişebilmektedir.
Şikayetvar Sitesi erişim engeli
5651 sayılı İnternet Yasası’na göre konusu suç teşkil eden, kişilik haklarını ihlal eden, özel hayatın gizliliğini ihlal eden, unutulma hakkı talebinde bulunulan içerik paylaşımlarının erişimin engellenmesi mümkündür.
Hakları ihlal edilenler, hukuka aykırı içeriğin doğrudan sulh ceza hakimliğine başvurmak suretiyle içeriğin yayından kaldırılmasını veya erişimin engellenmesini talep edilebilir.
İçeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararı, soruşturma evresinde sulh ceza hâkimi, kovuşturma evresinde ise mahkeme tarafından verilir. Soruşturma evresinde, acil durumlarda Cumhuriyet savcısı tarafından da içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verilebilir.
Bu durumda Cumhuriyet savcısı kararını yirmidört saat içinde hâkimin onayına sunar ve hâkim, kararını en geç yirmidört saat içinde verir. Bu süre içinde kararın onaylanmaması halinde tedbir, Cumhuriyet savcısı tarafından derhal kaldırılır.
Erişim engeli kararının en geç kararın bildiriminden itibaren yirmi dört saat içinde yerine getirilmesi zorunludur.
Reklam Kuruluna şikayet
Şikayet sitelerinde yer alan olumsuz ve itibar kaybına neden olan yorumlara karşı çeşitli hukuki koruma yolları bulunmakla birlikte en masrafsız ve pratik yöntem Reklam Kuruluna şikayet yoluna gidilmesidir.
Şikayetvar sitesindeki bir marka hakkındaki gerçeğe aykırı yorumlar reklam niteliğindedir. Reklam Kurulu’nun yanıltıcı ve gerçeğe aykırı olumsuz tanıtımları durdurma yetkisi bulunmaktadır. Reklam Kurulu, hızlı karar vererek şikayetin haklı olduğunu tespit etmesi halinde yanıltıcı tanıtımların durdurulmasına ve para cezasına karar verebilmektedir.
Reklam Kurulu, bir kararında şikayet sitesinde hakkında olumsuz yorum yapılan firmanın üye olmaması sebebiyle şikayetlere geç cevap verebildiği bu durumun ticari kazanç ve itibar kaybına uğradığını saptamıştır (Reklam Kurulu, D. 2017/1332 Kararı)
Şikayetvar Haksız Rekabet
Markalar hakkında; fiyatlarını, ticari işlerini, fiyatlarını ve faaliyetleri hakkında yanlış, yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalarla bulunmak Türk Ticaret Kanunu’na göre haksız rekabet fiillerindendir. Bununla birlikte, Şikayetvar sitesinin şikayet edilenler arasında ayrım gözeterek üye firmalara verilen öncelik hakkı tanımasına yönelik filleri de Yargıtay’ın emsal kararı gereğince haksız rekabettir. Örneğin, Şikayetvar sitesinin üye olan firmaya şikayet yapılmadan önce bildirimde bulunması ancak üye olmayan firmaya bildirimde bulunmadan şikayeti yayınlaması haksız rekabet niteliğindedir.
Haksız Rekabet durumunda Asliye Ticaret Mahkemesi’nde haksız rekabetin önlenmesi davası açılabilecektir. Bu dava türün zorunlu arabulucuk kapsamındadır. Ancak arabuluculuk öncesinde içeriğin açıkça haksız rekabet teşkil etmesi durumunda ihtiyati tedbir talep edilerek içeriğin bir an önce durdurulması talep edilebilecektir.
Şikayetvarın Sorumluluğu
5651 sayılı İnternet Yasası’na göre Şikayetvarın sorumluluğunun doğabilmesi için öncelikle Şikayetvar sitesinde ihlal bildirimi yapılması gerekmektedir. İhlal teşkil ettiği ileri sürülen içeriğin yer sağlayıcı tarafından yayından kaldırılması için içeriğin açıkça ihlal içermesi gerekmektedir.
Yapılan bildirimin ihlali tam olarak belirtir şekilde ve yer sağlayıcının ihlale konu kullanımı tespit edip yayından çıkarabilmesini sağlayacak şekilde bilgileri içermesi gerekmektedir.
Açıkça hukuka aykırı içeriği kaldırmayan şikayet sitesinin bu durumda haksız içerikten sorumluluğu doğabilecektir.
Ayrıca şikayetvar sitesinin üye olan ve üye olmayan firmalara farklı uygulamalarda bulunması da sorumluluğunu doğurabilecektir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, yakın tarihli kararında üye olan firmaya şikayetlerde kolaylıklar sağlanması durumunu haksız rekabet olarak kabul etmiştir.
Bu konuda Şikayetvar sitesinin premium üyelere şikayet edenlerin kimliğini paylaşması ancak premium olmayan üyelere şikayet edenlerin kimliğini paylaşmaması haksız rekabet olarak değerlendirilebilir.
Şikayetvar Haksız Şikayet Edeni Şikayet
Şikayetvar Haksız Şikayet Edeni Şikayet
Yukarıda değinildiği üzere markalar hakkında gerçeğe aykırı beyanlarda bulunma, kişilik haklarına saldırı düzeyindeki hakaretler, Türk Ticaret Kanunu’nun 55. ve 62. maddeleri gereğince haksız rekabet suçu kapsamında değerlendirilebilecektir.
Şikayetvar sitesinde haksız rekabete konu olabilecek paylaşımlara örnek vermek gerekirse; bir ürün ile ilgili ürün hakkında gerçeğe aykırı şikayetvar sitesinde içerik paylaşılması, “bunlar dolandırıcı, sahtekar” gibi kişilik haklarını ihlal edici şikayetvar sitesinde içerik paylaşılması haksız rekabet suçu kapsamında değerlendirilebilecektir.
Bu durumda Cumhuriyet Başsavcılığına şikayet edenin kimliğinin tespit edilmesini de talep ederek suç duyurusunda bulunulması mümkündür. Ayrıca haksız rekabet içeren paylaşımlara ilişkin olarak tazminat davası açılması bir diğer yoldur.
Şikayet Kaldırma Ne Kadar Sürer?
Şikayet Kaldırma süresi, Şikayetvara bildirim, Reklam Kuruluna başvuru, Sulh Ceza Hakimliğinden erişim engeli talebi, Ticaret Mahkemesinde haksız rekabetin önlenmesi durumlarına göre farklılık göstermektedir.
Şikayetvar sitesinin bildirim zamanından sonra 24 saat içerisinde uyarıyı cevaplandırması gerekmektedir. Aynı şekilde Sulh Ceza Hakimliğine erişim engeli talebinde bulunulması durumunda kararın 24 saat içerisinde verilmesi, 24 saat içerisinde de uygulanması gerekmektedir.
Reklam Kurulu’na başvuruların incelenmesi ise bülten tarihlerine göre farklılık göstermek ile birlikte 1- 3 ay kadar sürebilmektedir.
Bilişim Avukatı desteği
Şikayetvar sitesindeki içeriklerin kaldırılması için gerekli hukuki yöntemleri izlemek teknik bir konudur. Bu nedenle içerik kaldırılmasına ilişkin taleplerin avukat aracılığı ile takip edilmesi daha hızlı sonuçlar alınmasını sağlayacaktır.
Örnek Şikayetvar İçerik Kaldırma Kararları
Reklam Kurulu, 11.01.2022, D. 2021/2439, T. No. 317
“Tespitler: www.X2.com adresli internet sitesinde “X1” başlığı altında “X1 çalışanı M****** E******” ibaresi ile 31.07.2021 tarihinde yayınlanan tüketici değerlendirmelerinde, “Aydın Söke X1’te çalışmakta olan M****** E****** şahsımla ilgili asılsız beyan ve şikayetlerde bulunmuştur. Gerekli yerlere şikayetimi dile getirmekle birlikte çalışan personelinize insani yönden gerekli uyarıların yapılmasını rica ediyorum. Şahıs kiracımdı evimden çık deyince yapmadığı terbiyesizlik kalmadı. X1’ün böyle birisine kapılarını açmasını kınıyorum.” şeklinde ifadelere yer verildiği tespit edilmiştir.
Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, www.X2.com adresli internet sitesinde “X1” başlığı altında “X1 çalışanı M****** E******” ibaresi ile 31.07.2021 tarihinde yayınlanan tüketici değerlendirmelerinde, “Aydın Söke X1’te çalışmakta olan M****** E****** şahsımla ilgili asılsız beyan ve şikayetlerde bulunmuştur. Gerekli yerlere şikayetimi dile getirmekle birlikte çalışan personelinize insani yönden gerekli uyarıların yapılmasını rica ediyorum. Şahıs kiracımdı evimden çık deyince yapmadığı terbiyesizlik kalmadı. X1’ün böyle birisine kapılarını açmasını kınıyorum.” şeklinde ifadelere yer verildiği;
Buna göre, inceleme konusu tüketici değerlendirmesinde, hakkında yorum yapılan X1 Bankası A.Ş. adlı kuruluşun faaliyet gösterdiği bankacılık ürün ve hizmetlerine ilişkin olmadığı; ayrıca, söz konusu tüketici değerlendirmesinde, adı geçen firmanın itibarını zedeleyen ve kötüleme içeren ifadelere yer verildiği; bununla birlikte, söz konusu tüketici değerlendirmesinin yayınlanmasının tüketicilerin doğru bilgiye sahip olmasını engellemesi nedeniyle tüketicileri yanıltıcı ve aldatıcı olduğu”
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 02.03.2020 tarihli ve 2019/3986 E., 2020/2200 K. sayılı kararı
“İlk derece mahkemesince, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; somut uyuşmazlıkta dava konusu www.sikayetvar.com web sitesinin, tüketicilerin, satın almış oldukları mal ve hizmetlerle ilgili olumlu veya olumsuz düşüncelerini belirttikleri online bir platform olarak faaliyet gösterdiği, bu durumda, tüketicilerin/kullanıcıların şikayet ve görüşlerini ifade edebilmek için firma isimlerini ve ürünlerin markalarını kullanmalarının bir zorunluluk arz ettiği, www.sikayetvar.com web sitesinde davacı marka ve logosunun kullanılmasının, sunulan hizmetin niteliği itibariyle zorunluluk arzeden, 6769 sayılı Kanunun 29. maddesi anlamında mal ve hizmetlerin ayırt edilmesi fonksiyon ve amacına yönelik ticari bir kullanım olmadığı ve 6769 sayılı Sınaî Mülkiyet Kanunu’nun 7/5 maddesi kapsamında dürüstçe ve ticari hayatın olağan akışı içinde bir kullanım olarak değerlendirilmesi gerektiği, dava dosyasında davacının ücretsiz cevap hakkını kullanmak konusunda bir girişimde bulunduğu yönünde herhangi bir bilgi bulunmadığı, somut uyuşmazlıkta davacı vekilinin ücretsiz cevap hakkı bulunmadığı iddiası kanıtlanamamakla birlikte, davalı fiillerinin haksız rekabet oluşturup oluşturmadığı kapsamında üzerinde durulması gereken diğer bir hususun, davalılardan … ve Şikayetvar Bilişim A.Ş.’nin cevap dilekçesinde de belirttiği gibi, üye firmalara sağlanan şikayetin web sitesinde yayınlanmadan çözülmesi imkanının, üye olmayan firmalara da tanınıp tanınmadığı olduğu, davalıların şikayetin yayınlanması aşamasında kurumsal üyelerine farklı davranması, kurumsal olmayan üyeler için bir haksızlığa sebep olmakta ve bu davranış modeli kurumsal üyeler için açık bir avantaj sağladığı, bu nedenlerle, davalılar
… ve Şikayetvar Bilişim A.Ş. tarafından üye firmalara verilen öncelik hakkının haksız rekabete neden olduğu, davacının, dava konusu internet sitesindeki marka ismi ve logosu ile yorum ve şikayetlerin kaldırılması talebinin yerinde olmadığı gerekçesi ile davanın davalı … AŞ yönünden reddine, davalılar Şikayetvar Bilişim AŞ ve … yönünden açılan davanın kısmen kabulü ile, davalılar Şikayetvar Bilişim AŞ ve … tarafından dava konusu internet sitesi üzerinden diğer firmalara verilen öncelik hakkının davacı yönünden haksız rekabet oluşturduğunun tespitine karar verilmiştir.”