Whatsapp, alacak verecek ilişkileri başta olmak üzere birçok hukuki ilişkilerinin kurulduğu mecraa haline gelmiştir. Whatsapp yazışmaları bu yönüyle hukuki ilişkinin veya herhangi bir suçun ispatında önemli bir delil vasıtasıdır.
Ancak whatsapp yazışmalarının delil olarak kabul edilebilmesi için Yargıtay tarafından oluşturulan içtihatlar doğrultusunda belirli şartların oluşması gerekir.
Yazımızda “WhatsApp Yazışmaları Delil Sayılır Mı?” ve “WhatsApp yazışmaları nasıl delil olarak kullanılır?” sorularına yanıt verilecektir.
WhatsApp Yazışmalarının Hukuki Statüsü
WhatsApp yazışmaları hukuk ve ceza yargılamalarına göre delil niteliği farklı hukuki statüye sahiptir. Hukuk yargılaması, alacak verecek ilişkisi gibi hukuki uyuşmazlıkları incelendiği yargı türüdür. Ceza yargılaması ise konusu suç oluşturan eylemleri inceleyen yargı türüdür.
Hukuk yargılamasında, WhatsApp yazışmaları Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 199. maddesi gereğince belge niteliğindedir. Belge bazı durumlarda bir uyuşmazlığın ispatında tek başına yeterli olabilir. Bazı durumlarda ise delil başlangıcı olarak kabul edilir.
Bir delilin delil başlangıcı olarak kabul edilmesi senetle ispat zorunluluğunun bulunduğu durumlarda önem kazanır. HMK’nın 200. maddesine göre alacak verecek ilişkilerinde 2024 yılı için 23.450,00 TL üzerindeki alacaklar senetle ispat edilmelidir.
Senetle ispat zorunluluğunun bulunduğu durumlarda delil başlangıcı belgelerin bulunması halinde tanık dinletilerek hukuki uyuşmazlığın ispatı mümkündür.
Ceza davalarında ise WhatsApp yazışmaları açısından delil başlangıcı gibi bir ayrım bulunmamaktadır. Ceza yargılamasında WhatsApp yazışmalarının delil olarak kullanılması mümkündür. Ancak bu durumda da yazışmaların doğrudan yazışmanın tarafı aracılığı ile alınması gerekir. Üçüncü kişice alınan yazışma bulunması durumunda üçüncü kişinin tanık olarak dinlenilmesi ve yazışmaların örneğinin dosyaya sunulması istenebilir.
Ekran görüntüsünün karşı tarafın telefon numarası görünecek şekilde alınması karşı tarafın kimliğinin ispatında kolaylık sağlayacaktır.
WhatsApp yazışmalarının mahkemeye sunulmadan önce Noter tarafından elektronik ortamdaki verinin tespiti yazışmaların kaybolması ihtimaline karşı önemlidir.
WhatsApp Yazışmalarının Delil Olarak Kullanılmasının Şartları
Hukuk yargılamasında, WhatsApp yazışmalarının delil olarak kullanılabilmesi için yazışmaların delili sunacak kişi tarafından doğrudan ekran görüntüsü alınması gerekir. Yazışmanın WhatsApp grubunda yer alması durumunda delilin WhasApp grubunda yer alan kişi tarafından sunulması gerekir.
Ayrıca, Delil olarak sunulan WhatsApp yazışmasının uyuşmazlığa konu maddi olayı ispatlamaya elverişli olması gerekmektedir.
WhatsApp yazışmasının hukuka aykırı yollarla elde edilmemiş olması ve delilin hukuka uygun elde edilmiş olması gerekir.
Ceza yargılamasında da aynı şekilde WhatsApp yazışmalarının delil olarak kullanılabilmesi için yazışmaların delili sunacak kişi tarafından doğrudan ekran görüntüsü alınması gerekir. Üçüncü bir kişi tarafından ekran görüntüsü alınması durumunda ise savcılık tarafından üçüncü kişinin elindeki yazışmaların sunulması talep edilebilir.
Başkasının telefonundan elde edilen WhatsApp yazışmaları Türk Ceza Kanunu ‘na göre bilişim sistemine girme suçu ve özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun konusunu oluşturabilir.
Mesajların Saklanması ve Sunulması
WhatsApp yazışmalarının ekran görüntüsünün alınması uyuşmazlığın ispatı açısından tek başına yeterli değildir. Karşı tarafça yazışmaların inkar edilme riskine karşı yazışmaların korunması önemlidir.
Mesajların silinmesi veya yok edilmesi ihtimaline karşı WhatsApp yazışmalarının dava hazırlık sürecinde noter tarafından tespit edilmesi sağlıklıdır.
Ayrıca WhatsApp yazışmalarının suç konusu olması durumunda kolluk veya savcılık tarafından yazışmalara ilişkin tutanak düzenlenmesi de mümkündür.
Mesajların sunulması aşamasında karşı tarafın telefon numarası görünecek şekilde ekran görüntüsü alınması gerekir. Bunun nedeni ad soyad olarak farklı kişilerin rehberden kaydedilmesinin her zaman mümkün olmasıdır.
Hukuk yargılamasında WhatsApp yazışmalarına delil olarak kullanılacak ise bunun dava dilekçesinin deliller kısmında belirtilmesi gerekir.
Yargı Kararları ve Örnek Olay Analizleri
- Yargıtay’a göre WhatsApp yazışmalarının delil olarak kullanılabilmesi için dava dilekçesi veya cevap dilekçesinde delil olarak WhatsApp yazışmalarına dayanıldığının belirtilmesi gerekir (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2020/1970 E., 2020/3675 K. ve 14.09.2020 T.).
- Yargıtay bir kararında internet üzerinden yapılan Facebook yazışmalarını delil başlangıcı olan belge niteliğinde kabul etmiştir (Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2018/406 E., 2018/7889 ve 12.07.2018 tarihli kararı)
- Yargıtay üçüncü kişiler tarafından delil oluşturmak amacıyla oluşturulan mesajlaşmaların delil olarak kabul edilemeyeceğini bu belgelerin hukuka aykırı delil olduğunu kabul etmektedir. WhatsAsp yazışmalarının hukuka uygun delil olarak elde edilmiş olmalıdır.
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 2016/14742 E., 2017/2577 K. ve 07.03.2017 T.
“..Diğer bir anlatımla, sahte profil oluşturup paylaşımlarda bulunmak veya kişi profillerinde hesap sahibinin bilgisi, muvafakatı ve izni olmaksızın yapılan paylaşımların delil olarak sunulması halinde, bunların 6100 Sayılı HMK’nun 189/2. maddesi kapsamında hukuka aykırı delil kabul edilmesi gerekir…”
- Yargıtay, whatsapp yazışmalarının HMK’nin 202/2. maddesi uyarınca delil başlangıcı niteliğinde bulunduğunu kabul etmiştir ( Aynı yöndeki kararlar için bknz: Yargıtay 1. H.D. 2021/6703 E., 2021/7141 K. ve 24.11.2021 T.)
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/2427 E., 2022/7925 K. ve 08.11.2022 K
“…Davacı, WhatsApp mesajlarının kendisinden sadır olmadığını, e-postanın alınmadığını iddia etmemiştir. Bu durumda anılan WhatsApp yazışmaları delil başlangıcı mahiyetinde olup, ilaveten tanık dinlenebilir. WhatsApp yazışmalarının dökümünün yapıldığı bilirkişi raporu ile e-posta içeriklerinden 11.11.2016 tarihi saat 09:26’da davacının, davalı şirket çalışanından “demir hesabının son ekstresini maille atmasını” istediği, aynı gün saat 12:41’de demir ekstresini de içeren iki adet excel belgesinin e-mail yoluyla iletildiği, bu ekstrede toplam 250 ton demir için “Eray” ibaresini de içeren şerhin bulunduğu, davacının bu içeriğe itiraz ettiğine dair bir yazışmaya rastlanmadığı, 25.12.2017 tarihinde davacı tarafından gönderilen mesajda “Eray inşaatın yüzünden patlamaya geldim. 2 senedir 500 binim duruyor. …. biz paramızı alamıyoruz….” denildiği anlaşılmaktadır. Davalı tanığı olarak dinlenen tanık … da Eray İnşaat firmasının sahibi olduğunu, 3 D İnşaatın alınan demirler karşılığı ödemede muhatap olarak davacıyı aldığı şeklinde davalının savunmasını teyit eder yönde beyanlarda bulunmuştur. Bu durumda davacının, davalıdan satın aldığı demirleri dava dışı firmaya sattığı, davalının da bu demirleri dava dışı firmaya teslim ettiği nazara alınarak davanın reddine karar verilmesi gerekirken dava konusu demir satışına ve uyuşmazlık konusu olmayan defter kayıtlarına dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın davalı yararına bozulmasını gerektirmiştir…”
WhatsApp ve djital ortamdaki mesajların delil olarak kullanılması süreci teknik bilgiyi gerektiren bir durumdur. Hatalı delillerle hukuki sürece başlamanın sonucunda hak kaybına uğramak kaçınılmaz olacaktır. WhatsApp yazışmalarının delil olarak davalarda kullanılabilmesi sürecinde bilişim hukuku avukatından destek almak faydalı olacaktır.